«Περίσσευμα». Λέξη συνώνυμη με την αφθονία, το πλεόνασμα, την περίσσεια. Τις περισσότερες φορές, συνοδεύεται από ένα θετικό πρόσημο όταν αναφέρεται στην ύλη καθώς και στα συναισθήματα και τις αρετές. Τα τελευταία χρόνια όμως, όλο και περισσότερο τείνει να μετατοπίζει τη σημασία της από το θετικό στο αρνητικό, παρασέρνοντας και τον άνθρωπο σε αυτό, αφού το πλαίσιο μέσα στο οποίο ζει, χρόνο με τον χρόνο, συρρικνώνεται και δεν τον χωράει. Τον πετάει έξω και στέκεται αβοήθητος από ένα κράτος ανάλγητο, που θα έπρεπε να αγκαλιάζει τους αδύναμους και όχι να τους τιμωρεί.
Ελλάδα, έτος 2020. Ώρα: 18:00. Ώρα ανακοίνωσης του τρόμου. Τόσα κρούσματα, τόσοι θάνατοι, τόσοι διασωληνωμένοι, τόσες Μ.Ε.Θ. Δε βγαίνει ο αριθμός. Κάποιοι θα περισσέψουν κι αυτοί δεν είναι αριθμοί, είναι άνθρωποι. Η μάνα μας, ο πατέρας μας, ο/η σύζυγος, τα παιδιά μας, τα αδέρφια μας, οι φίλοι μας.
Ώρα απόδοση των ευθυνών κι ύστερα οι κατηγόριες. Πάντα χρειάζεται ένας αποδιοπομπαίος τράγος για να επωμιστεί τις ευθύνες των ανίκανων.
Ώρα ανακοίνωσης της τιμωρίας και των τσουχτερών ποινών, που δεν εξαιρούν κανέναν. Ούτε καν τον ηλικιωμένο που φορά τη μάσκα κάτω από τη μύτη, γιατί δεν μπορεί να αναπνεύσει . Κλαίει και παρακαλάει τους αστυνομικούς να τον λυπηθούν, γιατί το πρόστιμο που του επιβάλλουν είναι όσο και η σύνταξή του.
«I can’t breathe!». «Δεν μπορώ να αναπνεύσω!» Ο φόβος και ο τρόμος περισσεύουν. Το ίδιο, η ενοχή και η ανθρωποφαγία. Βουρκώνουν τα μάτια.
Ελλάδα, έτος 2020. Χιλιάδες μαθητές περισσεύουν από την εκπαιδευτική διαδικασία, αφού αυτή έχει αντικατασταθεί από την μετάδοση της ύλης μέσω διαδικτύου.
Κομοτηνή. «Έλα σε μια ώρα, που θα έχει τελειώσει το παιδί μου το μάθημα», λέει πατέρας σε υπάλληλο που ήρθε να του κόψει το ρεύμα, γιατί είχε ανεξόφλητους λογαριασμούς. Μες στην πανδημία, μες στην οικονομική κρίση και τη γενικότερη ανασφάλεια ήρθε η τιμωρία του πατέρα σαν κλωτσιά από την μπότα του κράτους.
Ρέθυμνο. Σούπερ μάρκετ παρέχει wi-fi σε μητέρα για να κάνουν οι κόρες της μάθημα. Κάθονται έξω στο πεζοδρόμιο, με ένα κινητό στο χέρι, να ζητιανεύουν για ένα δίκτυο που θα έπρεπε να παρέχεται δωρεάν σε όλους τους μαθητές και εργαζόμενους που δουλεύουν από το σπίτι. Ακόμη κι αυτοί όμως που διαθέτουν Η/Υ, διεξάγουν καθημερινό μαραθώνιο για να παρακολουθήσουν σε ζωντανή σύνδεση την τηλεμετάδοση της ύλης. Παλεύουν να συνδεθούν σε ένα δίκτυο που «σέρνεται» και τους πετάει. «Δεν χωράτε όλοι. Κάποιοι περισσεύετε. Λυπούμαστε». Με ένα sorry φαρδύ, πλατύ και μια λυπημένη φατσούλα στην οθόνη, το πρόβλημα θεωρείται λήξαν.
«I can’t breathe!» «Δεν μπορώ να αναπνεύσω!» Η λύπη και ο θυμός περισσεύουν, όσο περισσεύει η αναλγησία του κράτους, που όχι μόνο δεν έλαβε ουσιαστικά μέτρα για την προστασία μαθητών και προσωπικού στα σχολεία, αλλά μες στην πανδημία, ψήφισε νόμο που αυξάνει τον αριθμό των μαθητών στις τάξεις. Σφίγγεται το στομάχι.
Ελλάδα, έτος 2020. Χιλιάδες επιχειρήσεις κλειστές. Εκατομμύρια άνθρωποι, απομακρυσμένοι από το πλαίσιο της εργασίας, εκπαιδεύονται να ζουν με τα ψίχουλα που περισσεύουν από τα «τραπέζια» των ισχυρών. Πενιχρά επιδόματα και δάνεια που πρέπει να αποπληρώσουν αλλά πώς, αφού δεν παράγουν και δεν προσφέρουν υπηρεσίες. Νιώθουν μόνοι, αβοήθητοι, μη δημιουργικοί και φοβισμένοι. Κι ύστερα τι; Ποια θα είναι η τύχη τους, τους επόμενους μήνες;
«I can’t breathe!». «Δεν μπορώ να αναπνεύσω!» Η ανασφάλεια και απελπισία περισσεύουν. Φράζει ο λαιμός.
Ελλάδα, έτος 2020. Ο άνθρωπος κινδυνεύει να εκδιωχθεί από το ασφαλές πλαίσιο του ιδιωτικού του χώρου· από το σπίτι του, το καταφύγιό του. Χρωστάει στο κράτος; Φεύγει με συνοπτικές διαδικασίες. Τόσο απλά και με τον νόμο. «Πτωχευτικός» λέγεται και ψηφίστηκε μες στην πανδημία. Το κράτος δεν είναι φιλανθρωπικό ίδρυμα, είπε πρόσφατα ένας υπουργός. Έχει άλλους «μεγαλύτερους» να συντρέξει.
«I can’t breathe!». «Δεν μπορώ να αναπνεύσω!» Η οργή περισσεύει. Σφίγγουν τα μηνίγγια.
Ελλάδα, έτος 2020. Ο άνθρωπος αποκομμένος από την τέχνη, τον πολιτισμό, τον αθλητισμό. Ό,τι ανεβάζει την ψυχούλα του λίγο ψηλότερα, ότι διευρύνει τη σκέψη του, ό,τι κάνει καλό στο σώμα του βάζει λουκέτο. Αντιθέτως, του προσφέρονται δωρεάν, χωρίς φειδώ και αιδώ, ευτελή θεάματα, που φτύνουν στο μυαλό του σκουπίδια και τρόμο. Γιατί άραγε; Ποιους βολεύουν οι αποχαυνωμένοι άνθρωποι, οι φοβισμένοι, οι τρομοκρατημένοι; Θέλουν το καλό μας, θέλουν να προστατέψουν τη σωματική μας υγεία, έτσι μας λένε. Για την ψυχική μας υγεία ποιος θα πάρει μέτρα; Ποιος θα μας πείσει, με το καλό ή με το άγριο, πως δεν πρέπει να περισσεύουμε από την ίδια τη ζωή;
«I can’t breathe!». «Δεν μπορώ να αναπνεύσω!» Η αηδία περισσεύει. Μπουκώνει το στόμα.
Ελλάδα, έτος 2020. Δεν έχουμε πιάσει απλώς πιάτο. Έχουμε τρυπήσει το βαρέλι προ πολλού και όσο βυθιζόμαστε, τρεφόμαστε από τη διάβρωσή του. Από τη σκουριά όμως τρέφονται μόνο τα φυτά. Οι άνθρωποι χρειάζονται οξυγόνο και καθαρό αέρα για να σκεφτούν και να αναρωτηθούν: «Μας αξίζει να περισσεύουμε; Μας αξίζει, να πασχίζουμε κάπου να βολευτούμε και να μην χωράμε πουθενά; Μας αξίζει να χάνουμε τις σταθερές μας και να βουλιάζουμε σε ένα βάλτο, χωρίς να έχουμε ένα χέρι να πιαστούμε γιατί υπάρχουν εκατομμύρια χέρια που βουλιάζουν γύρω μας; Μας αξίζει η τρομοκρατία, η ανασφάλεια, η απομάκρυνση από τα αγαθά που μας κάνουν να νιώθουμε χαρά, δημιουργία, ευτυχία; Μα αξίζει να νιώθουμε την μπότα της εξουσίας, της όποιας εξουσίας, ασφυκτική πάνω στον λαιμό μας και εμείς να φωνάζουμε: “I can’t breathe!”. “Δεν μπορώ να αναπνεύσω!”. Τι κάνω από δω και πέρα; Τι κάνουμε όλοι μαζί για να το αλλάξουμε;»
Αυτά τα ερωτήματα, ας γίνουν προτεραιότητά μας, τις ώρες που περνάμε αποκλεισμένοι. Αυτό ναι, είναι ατομική ευθύνη και οφείλουμε να την αναλάβουμε στο ακέραιο.
• Επικοινωνήστε με τη συγγραφέα:
https://www.facebook.com/christina.soulele.9
• Σχετικοί σύνδεσμοι:
https://www.anemosekdotiki.gr/pezografia/giankea.html
https://www.anemosekdotiki.gr/syggrafeis/pezografia/xristina-soulele.html
