Η Λακωνία, σύμφωνα με την αρχαιολογική έρευνα, αποικίσθηκε από τους Μινύες, φύλο ελληνικό που με την τεχνολογία και τις ναυτικές του ικανότητες ταξίδεψε και έφερε τον πολιτισμό και την τέχνη-τεχνογνωσία σε όλον τον γνωστό τότε κόσμο. Οι Μινύες ήσαν αυτοί που τόλμησαν το ταξίδι στην Κολχίδα εις αναζήτηση του χρυσόμαλλου δέρατος και για τον σκοπό αυτόν κατασκεύασαν την Αργώ. Σχετικά με την Αργώ μία παράδοση αναφέρει ότι το πλοίο αυτό εμπνεύστηκε η θεά Αθηνά, ότι κάτω από τις διαταγές της το έχτισε ο Άργος, ο οποίος με προτροπή της κατέφυγε στην Δωδώνη και έκοψε ξύλο από την μαντική βελανιδιά, το εφάρμοσε στο τιμόνι της Αργούς και το πλοίο στο εξής ταξίδευε με τις διαταγές του καπετάνιου στην θάλασσα, στην στεριά αλλά και στον αέρα. Ετυμολογικά Αργώ σημαίνει η φωτεινή και ειδικότερα Αργώ σημαίνει την δύναμη του φωτεινού πνεύματος του σύμπαντος που ρέει προς την γη. Άρα η κατασκευή της Αργούς ήταν αποτέλεσμα θείας έμπνευσης.
Λαός ταξιδιάρης οι Μινύες έφευγαν από την πατρίδα τους ήσυχοι ότι την άφηναν σε σίγουρα χέρια, στα χέρια των γυναικών τους. Γιατί οι γυναίκες των Μινυών, όπως και των Λακεδαιμονίων, ήσαν ισότιμες με τους άνδρες, αφού αυτές τους γεννούσαν και αυτές τους μεγάλωναν. Και προς επιβεβαίωση αναφέρουμε πως όταν η σύζυγος του βασιλέα Λεωνίδα ρωτήθηκε γιατί οι Σπαρτιάτισσες είναι οι μόνες γυναίκες στην Ελλάδα που «κυβερνούν» τους συζύγους τους, η Γοργώ απάντησε: «Επειδή είμαστε οι μόνες γυναίκες που γεννούν άνδρες». Ο Αριστοτέλης υποστήριζε επίσης ότι «οι Σπαρτιάτες διοικούνταν από τις συζύγους τους» και ανέφερε την ελευθερία των Σπαρτιατισσών ως έναν από τους δύο λόγους για τους οποίους το Σύνταγμα της Σπάρτης ήταν κατακριτέο.
Σε καμία ελληνική πόλη της αρχαίας Ελλάδας οι γυναίκες δεν απολάμβαναν την ίδια ελευθερία και κοινωνική θέση όπως οι Σπαρτιάτισσες. Οι αρχαίες Σπαρτιάτισσες βέβαια δεν ήσαν τόσο ελεύθερες όσο οι σύγχρονες γυναίκες. Ο βασικός κοινωνικός τους ρόλος ήταν της συζύγου και μητέρας και βέβαια δεν είχαν το δικαίωμα ούτε του εκλέγειν ούτε του εκλέγεσθαι. Παρ’ όλα αυτά, απολάμβαναν υψηλή κοινωνική θέση και δικαιώματα, γεγονός που σκανδάλιζε το σύνολο του αρχαίου κόσμου.
Η ελευθερία και κοινωνική υπόσταση της Σπαρτιάτισσας ξεκινούσε από την γέννησή της. Οι νόμοι του Λυκούργου, εμπνευσμένοι από το κρητικό – Μινωικό δίκαιο, απαιτούσαν τα κορίτσια από την γέννησή τους να έχουν την ίδια φροντίδα και ανατροφή, όπως και τα αγόρια από την οικογένεια. Επιπλέον όπως και τα αγόρια, τα κορίτσια στην Σπάρτη παρακολουθούσαν δημόσιο σχολείο. Στο σχολείο είχαν τη δυνατότητα να συμμετέχουν στις αθλητικές δραστηριότητες. Τα κορίτσια κυκλοφορούσαν με κοντούς χιτώνες, φαινομηρίδες κατά τον Ευριπίδη, αθλούνταν γυμνές και ελάμβαναν δημόσια εκπαίδευση. Ο Πλάτων στον Πρωταγόρα (342d) επισημαίνει ότι στην Σπάρτη «δεν ήταν μόνο οι άνδρες αλλά και οι γυναίκες που υπερηφανεύονταν για την πνευματική τους καλλιέργεια». Αυτό ήταν κάτι περισσότερο από απλή παιδεία. Ήταν συστηματική εκπαίδευση στη ρητορική και φιλοσοφική σκέψη.
Στην Αθήνα αντίθετα οι σύζυγοι και κόρες των πολιτών αποκλείονταν από όλες τις δημόσιες και πνευματικές δραστηριότητες, παρέμεναν κλεισμένες στα σπίτια τους και δεν κυκλοφορούσαν παρά μόνον με συνοδεία. Εννοείται πως δεν είχαν τη δυνατότητα να ασκηθούν ούτε να αποκτήσουν στοιχειώδεις γνώσεις, όπως ανάγνωση, γραφή και αριθμητική.
Στην Σπάρτη, όταν τα κορίτσια έφθαναν σε σεξουαλική ωριμότητα δεν βιαζόντουσαν να έλθουν σε γάμο. Βέβαια παντρεύονταν τους συζύγους που επέλεγαν οι πατέρες τους, αλλά οι Σπαρτιατικοί νόμοι ανέφεραν ρητά ότι τα κορίτσια πρέπει να παντρεύονται μόνον εφόσον ήσαν σε ηλικία κατάλληλη να «απολαύσουν τον έρωτα». Για τα νεαρά κορίτσια που δεν ήσαν ακόμη έτοιμα ψυχολογικά για σεξουαλική επαφή, το σεξ εθεωρείτο «πράξη βίας». Είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι οι Σπαρτιάτες καταδίκαζαν την βία στο γάμο και θεωρούσαν το σεξ με παιδιά ως «πράξη βίας». Επιπλέον τα κορίτσια στην Σπάρτη δεν παντρευόντουσαν πολύ μεγαλύτερους άνδρες, πρακτική η οποία ήταν συνήθης σε άλλες ελληνικές πόλεις, όπου τα κορίτσια υπέφεραν ψυχολογικά και σωματικά από το πρόωρο σεξ και συχνά πέθαιναν κατά την λοχεία. Όμοια και στην Αθήνα οι γυναίκες παντρεύονταν αποκλειστικά για λόγους τεκνοποίησης και δεν μετρούσε ούτε η ηλικία τους ούτε οι ανάγκες τους, παρά μόνον η προίκα τους, την οποία ούτως ή άλλως δεν μπορούσαν και να την διαχειριστούν.
Επειδή οι Σπαρτιάτες ήσαν χρεωμένοι με στρατιωτικές, πολεμικές ή και πολιτικές υποχρεώσεις, οι γυναίκες της Σπάρτης φρόντιζαν τον κλήρο, την γη τους. Αυτό σήμαινε ότι οι Σπαρτιάτισσες έλεγχαν τον οικογενειακό πλούτο, δηλαδή το σύνολο της αγροτικής οικονομίας, (το εμπόριο και οι κατασκευές ήταν στην αρμοδιότητα των περίοικων). Η οικονομική κατάσταση κάθε Σπαρτιάτη πολίτη εξαρτιόταν από την ικανότητα της γυναίκας του να διαχειρίζεται τον οικογενειακό κλήρο. Επίσης οι Σπαρτιάτισσες μπορούσαν να κληρονομήσουν και να μεταφέρουν τον πλούτο. Γι αυτό, μόνον στη Σπάρτη οι γυναίκες διέθεταν οικονομική δύναμη και επιρροή.
Αυτή η οικονομική δυνατότητα των γυναικών της Σπάρτης είχε ως αποτέλεσμα την κοινωνική άνοδο των Σπαρτιατισσών. Αυτό επιβεβαιώνει με σαφήνεια το γεγονός ότι οι Σπαρτιάτισσες είχαν «άποψη» ακόμη και πολιτική, την οποία με παρρησία εξέφραζαν, γιατί διέθεταν την οικονομική δύναμη. Επισκέπτες από άλλες Ελληνικές πόλεις σχολίαζαν τις Σπαρτιάτισσες επειδή είχαν άποψη, που δεν φοβόντουσαν να την εκφράσουν δημόσια και σε ορισμένες περιπτώσεις πετύχαιναν να την επιβάλουν κιόλας.
Οι Αθηναίες αντίθετα δεν ήσαν ποτέ κληρονόμοι. Στην Αθήνα ήταν παράνομο για μια γυναίκα να ελέγχει περισσότερα χρήματα από όσα χρειαζόταν για να αγοράσει ένα δοχείο σιτηρών, ενώ όλα τα περιουσιακά στοιχεία περνούσαν στον πλησιέστερο αρσενικό συγγενή της οικογένειάς της, ο οποίος πολλές φορές αναγκαζόταν να παντρευτεί την κληρονόμο, (την επίκληρο κόρη). Γεγονός που συχνά οδηγούσε τους άνδρες να χωρίζουν την προηγούμενη σύζυγό τους, αν και άμεμπτη, για να μην περιέλθει η κληρονομιά του οίκου σε άλλον οίκο.
Η δυνατότητα που είχαν οι γυναίκες της Σπάρτης να κινούνται ελεύθερα και δυναμικά μέσα στην κοινωνία της πόλης τους, να ασκούνται όπως τα αγόρια και να μαθαίνουν γράμματα είναι οι βασικοί λόγοι που η Σπάρτη μεγαλούργησε, μονοπώλησε την κυριαρχία στην αρχαία Ελλάδα και θεωρείται διαχρονικά η πόλη των ανδρείων.
Το συμπέρασμα είναι ότι μόνον ελεύθεροι άνθρωποι γεννούν και ανατρέφουν ελεύθερους ανθρώπους.
• Επικοινωνήστε με την συγγραφέα:
https://www.facebook.com/chryssachron
