«Στην πόλη που κύλησε στη θάλασσα, στο παλιό αρχοντικό με το μεγάλο πεύκο που έκρυψε αναστεναγμούς, μυστικά, προδοσίες και λάθος έρωτες, μια γυναίκα φορώντας παλιά νυφικά στριφογυρίζει σαν τους δερβίσηδες σ’ έναν χορό που ενώνει τους χρόνους».
Η πρώτη μου γνωριμία με το βιβλίο ξεκινά από το οπισθόφυλλο. Με έλκει, και αυτό αποδεικνύεται σωστό ως το τέλος. Από τις πρώτες κιόλας σελίδες η ιδιαίτερα γλαφυρή γραφή της κυρίας Μπάξερ μιλάει στην ψυχή μου. Ο τρόπος της να ζωγραφίζει συναισθήματα, είναι σαν να περιγράφει ανθρώπους που έχω συναντήσει και ίσως να μην ήξερα ή να δυσκολευόμουν να ερμηνεύσω τη στάση τους:
«Δεν ήμουν κακιά, σκοτεινή ήμουν. Δεν αποχωριζόμουν τις σκιές μου. Σαν φορεμένο πανωφόρι με κρατούσαν ζεστή. Η εικόνα που είχα για τον εαυτό μου ήταν ενός δοχείου σε σχήμα ανθρώπινου σώματος, γεμάτου μέχρι το χείλος με σκούρες μνήμες και σκοτεινά συναισθήματα. Με τον ίδιο τρόπο έβλεπα και το γυναικείο κορμί μου: ένα δοχείο με δηλητηριασμένο γάλα».
Ψυχογράφημα λοιπόν, σκέφτομαι, οι δρόμοι που πάντα μ’ ενδιαφέρον ακολουθώ. Η συνέχεια δεν με διέψευσε, εμπλουτίστηκε ωστόσο. Τα πραγματικά ιστορικά γεγονότα των εποχών όπου διαδραματίζεται η μυθιστορία που παρακολουθούμε καθώς και η ηθογραφία, υφαίνονται και μπλέκονται, αλήθεια και μυθοπλασία, έναν ενιαίο σύνολο που διαβάζεται ευχάριστα.
Πλοκή που γενικά ρέει γοργά – εντάξει, κάποιες ολίγον ‘φλύαρες’ σελίδες από τις 650 του βιβλίου θα μπορούσαν και να λείπουν – και σε πολλά σημεία «προειδοποιεί» τον αναγνώστη πως θα ταυτιστεί, θα βρει κάτι από τις ρίζες τις δικές του ή της οικογενείας του.
Πολυπρόσωπο, ονειρικό, μια βελονιά που δρα υποχθόνια και κεντά με σκληρότητα τον κύριο άξονα του μυθιστορήματος που στα δικά μου μάτια είναι η απώλεια και η αναζήτηση της χαμένης ταυτότητας. Από την Υπατία ξεκινώντας, της οποίας τη ζωή πρώτα θα ακολουθήσουμε, ως τον – ας πούμε – εγγονό της τον Άγη, που θα είναι και ο τελευταίος ήρωας του οποίου οι αγωνιώδεις προσπάθειες ν’ ανακαλύψει το δικό του χνάρι θα κλείσουν το βιβλίο. Και ενδιάμεσα, όλα όσα μας «τάζει» η συγγραφέας: μυστικά, προδοσίες, πίκρες, λάθος ( ή μήπως σωστοί;) έρωτες, φιλίες , πολιτικές ομοιότητες και αντιπαλότητες. Και όλα αυτά, ευφυώς να ξεκινούν από ένα κουνέλι που βρέθηκε στη θέση ενός νεογέννητου μωρού μέσα στην κούνια και να καταλήγουν σε ένα πολυκαιρισμένο πανωφόρι που τυχαία έπεσε στα χέρια του σωστού ανθρώπου.
Ήρωες που αγαπιούνται παρά τις κακοτροπιές τους, που θέλεις να δικαιολογήσεις τα αδιέξοδά τους και να συνομιλήσεις μαζί τους, για να βγάλεις τα δικά σου συμπεράσματα. Ορισμένα στοιχεία δηλαδή, που κατά την γνώμη μου είναι από τα πλέον σημαντικά ζητούμενα σ’ ένα λογοτεχνικό έργο. Το αν έσβησε ή όχι το χνάρι του κάθε ήρωα χωριστά, ουσιαστικά αφήνεται στην κρίση του αναγνώστη, πράγμα που προσωπικά με ενθουσιάζει.
Το κύριο ερώτημα που μου έθεσε το βιβλίο ήταν αν στη διαδρομή που ένας άνθρωπος ακολουθεί ώσπου να ανακαλύψει την πραγματική του ταυτότητα, μήπως κάποια γεγονότα ίσως και να ήταν καλύτερα να μην φανερωθούν ποτέ. Πρέπει να είναι πάντα η αλήθεια η μόνη επιθυμητή κατάληξη;
«Ακούμπησα με την πλάτη πάνω στην ντουλάπα λαχανιασμένος, δειλός φρουρός που άκουσε την μεταλλική πατημασιά του εχθρού να κοντοζυγώνει. Της σιδερένιας λήθης. Ερχόταν να πιει από το κρασί μου, με μένα να χορτάσει τη δίψα της να ξεχνάει. Στη μανία της να σβήσει κάθε ανθρώπινο ίχνος, σημάδι ή χνάρι, μόλις γυρνούσα το κεφάλι μου κι έστρεφα την προσοχή μου αλλού, θα πλησίαζε να γλείψει στο πάτωμα το χυμένο υγρό που είχε το αγαπημένο της χρώμα, του αίματος. Στα κρυφά η μουλωχτή θα μου έχωνε τη δαγκωματιά της, λίγη λήθη».
• Μάθετε περισσότερα για το βιβλίο, αποκτήστε το εύκολα, εδώ:
https://www.dioptra.gr/Vivlio/585/712/To-xnari-pou-den-esvise/ https://www.dioptra.gr/Vivlio/585/712/To-xnari-pou-den-esvise/
