Ευφάνταστα λογοπαίγνια σε μικρές ιστορίες είναι ετούτο το βιβλίο. Όλες παρμένες από την πραγματικότητα, λίγο παραποιημένες, λίγο «άτακτες». Υπαινικτικά δάκρυα οι λέξεις του συγγραφέα, μα και κρυμμένα χαμόγελα. Ένας μαγικός ρεαλισμός αρμονικά συνταιριασμένος με πληθώρα μεταφορών και προσωποποιήσεων, όλα τοποθετημένα στον «διεθνή μύλο υλοποίησης ονείρων», όπως χαρακτηριστικά λέει ο ίδιος. Θα συμπληρώσω πως μου έδωσε την εντύπωση πως πρόκειται για ένα ταξίδι προς το νησί των ανεκπλήρωτων επιθυμιών και της άπιαστης ευτυχίας η οποία μεταμορφώνεται σε υλιστική τρέλα. Αλήθειες και εμμονές, ψέματα και ανασφάλειες, έρωτες φαντάσματα, θλίψη και αφόρητες προοπτικές. Μ’ έναν απόλυτα απλό τρόπο περνά από την αλήθεια στη φαντασία και τούμπαλιν, σαν να είναι το πιο φυσιολογικό πράγμα στον κόσμο. Καυτηριάζει ο Παναγιώτης Ρίζος, με φαντασία οργιάζουσα αλλά και μεγάλη ανησυχία για την ανθρώπινη επικοινωνία και τις λέξεις που χάνουν αργά αλλά σταθερά την ουσία τους:
«Με τον καιρό και ανεπαισθήτως, από την πολιτεία εκείνη είχαν λείψει οι λεπτές αποχρώσεις της έκφρασης, οι κλίμακες, τα ημιτόνια των εκφραστικών αισθήσεων. Άλλαξαν με τον καιρό και οι έννοιες, ανεπαισθήτως και αυτές, έγιναν μικρά τετραγωνάκια, δήθεν παράθυρα, με λατινικούς χαρακτήρες και εικονίδια. Έτσι, οι λέξεις που υπήρχαν, δεν είχαν πλέον τον τρόπο να εκφράσουν τις έννοιες που είχαν εν τω μεταξύ επικρατήσει κι έτσι ξεχάστηκαν σιγά σιγά οι λέξεις και οι έννοιες».
Ανατρεπτικός ο συγγραφέας, πότε με ολοφάνερο και πότε με υποδόριο χιούμορ, προκαλεί κάπου στο στέρνο αυθόρμητα ξεσπάσματα γέλιου, τα οποία ωστόσο σπάνια φτάνουν ως τα χείλη. Γιατί μια υποβόσκουσα θλίψη, μια συγκίνηση αδιόρατη, χρωματίζει τις λέξεις με σκιές μελανές. Λόγος που ρέει χειμαρρώδης αλλά και ποιητικός, γραφή που «καθαγιάζει» ακόμα και τους πλέον παράδοξους ήρωες, συνδέοντας απόλυτα ισορροπημένα την αλήθεια με την αληθοφάνεια.
Η γραφή αλλάζει, μεταμορφώνεται ανάλογα με το θέμα της κάθε μικρής ιστορίας. Οι παραδόσεις του τόπου μας, τα νεότερα ήθη, η οικογένεια της διπλανής πόρτας, η πόλη και το χωριό, όλα πλεγμένα με στοιχεία μαγικού ρεαλισμού χωρίς να σε ξενίζουν. Κι ο κάθε φορά αφηγητής, να ειρωνεύεται, να σαρκάζει, να κρίνει ή να διαλύει. Ευθείες βολές εναντίον της σύγχρονης πραγματικότητας, προκαλούν τον αναγνώστη να σκεφτεί, να απορήσει, να επιχειρήσει διάγνωση ή απάντηση. Από μια τέτοια μικρή ιστορία προήλθε και ο προκλητικός τίτλος του βιβλίου, ιστορία που προσωπικά με οδήγησε στο εξής συμπέρασμα: κι αν φαγωθούν όλα τα ψάρια από εκείνους που για χρόνια ξεχαρβαλώνουν τους βυθούς με τους ‘δυναμίτες’ τους, στο τέλος θα μας ταΐσουν τηγανιτές γοργόνες και θα πούμε και ευχαριστώ.
Η μία και μόνο ανάγνωση δεν είναι αρκετή. Ούτε σε όσους επιλέξουν να διαβάσουν αυτό το βιβλίο, ούτε όμως και στους ίδιους τους ήρωες του συγγραφέα, οι οποίοι έχουν όλοι ένα κοινό παρά τις τεράστιες διαφορές τους: στα όνειρά τους, όλες οι επιθυμίες εκπληρώνονται. Όταν έκλεισα πια το βιβλίο, μου ήταν απόλυτα σαφές αυτό που ο ίδιος ο συγγραφέας είχε πει σε μια του συνέντευξη: «γράφω για να εκφράσω ένα μέρος του βαθύτερου εαυτού μου».
Σαν επιμύθιο, θεωρώ απόλυτα ταιριαστή μια φράση και μόνο, παρμένη από μια από τις ιστορίες:
«Και όλοι ευχαριστημένοι, επέστρεψαν στις εστίες τους. (Και στους βωμούς τους»).
• Μάθετε περισσότερα για το βιβλίο, αποκτήστε το εύκολα, εδώ!
