Τόσες μέρες είναι που μας βομβαρδίζουν με διαφημίσεις. Τόσες μέρες διαφημίσεις για την περίφημη Μαύρη Παρασκευή. Και είναι ακριβώς ίσες μέρες που αναρωτιέμαι για το αποτέλεσμα που αυτές θα έχουν.
Κι ύστερα εμφανίζεται μια επιστολή σχολείου, μια επιστολή ανησυχίας. Τις εν λόγω Παρασκευές, έλεγε, οι μαθητές κάνουν ομαδικές κοπάνες. Εξαφανίζονται από το σχολείο, λόγω προσφορών στα μαγαζιά. Μα ξεχνάμε πως οι νέοι είναι οι πιο ευάλωτοι και οι πιο επιρρεπείς στις διαφημίσεις; Ξεχνάμε πως οι νέοι ακολουθούν πάντα το ρεύμα και τις νέες τάσεις; Αφού αποφασίσαμε να εισάγουμε και αυτό το νέο φρούτο, πως θα τους απαγορεύσουμε να το γευτούν; Άλλωστε κυρίως σε αυτούς απευθύνεται.
Κι έπειτα εικόνες από τις ειδήσεις. Εικόνες από το εξωτερικό, όπου οι ουρές είναι απίστευτες. Όπου οι άνθρωποι κοιμούνται το βράδυ έξω από τις μεγάλες αλυσίδες για να προλάβουν το πρωί. Όπου με το άνοιγμα των μαγαζιών ποδοπατούνται. Εμείς -ευτυχώς- δεν έχουμε φτάσει ακόμα σε αυτό το σημείο. Τείνουμε όμως. Κι αυτό είναι το πιο ανησυχητικό.
Δεν μπόρεσα να μην αναρωτηθώ. Και ήταν δύο τα ερωτήματα που μου ήρθαν στο μυαλό.
Καταρχήν τι τρέχουν να προλάβουν από το πρωί μήπως τυχόν και εξαντληθεί; Κι έπειτα θυμήθηκα τον γείτονα που αγωνιούσε να πάρει μια λίγο μεγαλύτερη τηλεόραση από αυτήν που είχε. Νομίζεις θα βλέπεις καλύτερα σε αυτήν; τον ρώτησα. Όχι, απάντησε. Αλλά είναι πιο σύγχρονη. Αυτός είναι ο άκρατος καταναλωτισμός. Τα νέα μοντέλα, κατά τι καλύτερα ή αναβαθμισμένα από τα προηγούμενα, που τρέχουμε να τα προλάβουμε. Που δεν μας προσφέρουν τίποτα παραπάνω, παρά μόνο ίσως ένα μεγαλύτερο δάνειο και ένα μεγαλύτερο χρέος. Αυτά τα νέα μοντέλα των κινητών τηλεφώνων, των tablets και όλων αυτών των προϊόντων σύγχρονων τεχνολογιών, που μας ανεβάζουν την αυτοεκτίμηση αλλά και στα μάτια των άλλων. Πόσο οξύμωρο μπορεί να φαίνεται αυτό, όταν υπάρχουν παιδιά που πεινάνε? Πόσο ειρωνικό μπορεί να είναι όταν οι πολυκατοικίες δεν ανάβουν πια καλοριφέρ λόγω έλλειψης χρημάτων. Δεν έχουμε θέρμανση, αλλά έχουμε σύγχρονο κινητό και τελευταίας τεχνολογίας τηλεόραση. Αυτό είναι άκρατος καταναλωτισμός. Όταν τα βασικά αγαθά υποβαθμίζονται, ενώ τα πολυτελή γίνονται απαραίτητα.
Κι έπειτα αναρωτήθηκα ποιόν εξυπηρετεί η Μαύρη Παρασκευή;
Η γειτονιά μου δεν είχε Μαύρη Παρασκευή. Τα μικρά συνοικιακά μαγαζάκια, αλλά και τα μικρά μαγαζιά του κέντρου δεν έχουν Μαύρη Παρασκευή. Ή κι αν έχουν, δεν έχουν τις εκπτώσεις που αυτή προαναγγέλλει, ή που οι μεγάλες αλυσίδες κάνουν. Άρα σίγουρα οι μικροί δεν ωφελούνται από αυτήν. Και είναι οι εκπτώσεις τόσο μεγάλες ώστε να ωφελούνται οι καταναλωτές; Αυτό δεν μπορώ να το απαντήσω χωρίς προηγούμενη έρευνα αγοράς. Αλλά κι αν ωφελούνται τώρα, η ζημιά τους θα είναι μακροπρόθεσμη. Ένα είναι όμως το σίγουρο. Είναι οι μεγάλες αλυσίδες που ωφελούνται. Γιατί άλλωστε να την προωθούσαν τόσο αν δεν είχαν όφελος;
Και ποιες είναι οι μεγάλες αλυσίδες; Αυτές που είναι κυρίως ξένης υπηκοότητας. Αυτές που πληρώνουν με ψίχουλα τους εργαζόμενους τους. Αυτές που τους υποχρεώνουν να δουλεύουν χωρίς διαλείμματα, χωρίς ρεπό, χωρίς υπερωρίες και συχνά χωρίς επαρκή ασφάλιση. Αυτές που τους υποχρεώνουν να δουλεύουν Κυριακές χωρίς αμοιβή. Αυτές που ξοδεύουν υπέρογκα ποσά για διαφημίσεις, αυτές που αμείβουν πλουσιοπάροχα τα στελέχη τους, αυτές που δίνουν έξτρα παροχές στους διευθυντές που θα πετύχουν ψηλότερες πωλήσεις, αυτές που τα χρήματα τα στέλνουν στο εξωτερικό. Και φυσικά όλα τα προϊόντα που προωθούνται είναι εισαγόμενα. Αυτούς ευνοεί η Μαύρη Παρασκευή.
Ενισχύοντας αυτόν τον θεσμό, ενισχύουμε τις μεγάλες αλυσίδες και καταστρέφουμε τους μικρούς εμπόρους και καταστηματάρχες. Ενισχύοντας αυτόν τον θεσμό, βοηθάμε ώστε ο ανταγωνισμός να γίνεται ιδιαίτερα σκληρός για τους μικρούς και μη αντιμετωπίσιμος. Κι όταν οι μικροί θα κλείσουν τότε το παιχνίδι θα γίνεται μόνο από τους μεγάλους και μόνο με τους δικούς τους όρους. Η έλλειψη ανταγωνισμού, τον μόνον που βλάπτει τελικά είναι ο τελικός καταναλωτής, όλοι εμείς δηλαδή. Η έλλειψη ανταγωνισμού ενισχύει τις μονοπωλιακές συνθήκες της αγοράς με όλες τις βλαβερές συνέπειες στους καταναλωτές.
Ενισχύοντας τον νέο αυτόν θεσμό, ενισχύουμε τις αλυσίδες, με την ίδια λογική που αγοράζοντας ξένα προϊόντα ενισχύουμε τους ξένους σε βάρος των Ελλήνων παραγωγών. Αγοράζοντας π.χ. λεμόνια εισαγόμενα, έστω κι αν αυτά είναι πιο φτηνά, ενισχύουμε την ξένη παραγωγή και ωθούμε τους Έλληνες παραγωγούς στην καταστροφή. Το ίδιο ισχύει και για τα ελληνικά ρούχα, παπούτσια και όλα τα προϊόντα. Κάθε ελληνική επιχείρηση που κλείνει γιατί είναι λίγο ακριβότερη από την αντίστοιχη ξένη, αυξάνει τους άνεργους, αυξάνει την φτώχεια και στο τέλος είμαστε όλοι εμείς που θα υποστούμε τις συνέπειες. Όσο κι αν τώρα δεν το αντιλαμβανόμαστε. Αν εμείς οι ίδιοι δεν υποστηρίξουμε το σπίτι μας, αυτό σίγουρα θα πέσει και θα μας πλακώσει κι από μαύρη Παρασκευή θα έχουμε σίγουρα ένα μαύρο μέλλον.
Επικοινωνήστε με τη συγγραφέα:
https://www.facebook.com/anapandorou?ref=br_rs
Σχετικοί σύνδεσμοι:
http://www.anemosekdotiki.gr/pezografia/eutopia.html
http://www.anemosekdotiki.gr/syggrafeis/pezografia/anni-papatheodorou.html
