Τι μου ’θελα του ταλαιπωρημένου και μισότρελου απ’ τα πολλά ανθρώπου –εγώ- να μου βάλω θέμα ημέρας, με τίτλο ένα αρχείο word και θέμα, αυτό που διάβασες μόλις πιο πάνω;
Αφορμή στάθηκε, μια χτεσινοβραδινή φευγαλέα σκέψη, που αφορούσε συγκεκριμένη γλυκιά υποχρέωση συγγραφική που ’χω σε εκρεμμότητα. Ύστερα ο νους λύθηκε, αλλά βρήκα αιωρούμενη στα θαμπά οπτικά μου κέντρα, την ίδια σκέψη σήμερα το πρωί, στον πρώτο μου καφέ: τι και πόσων ειδών ψέματα συναντάμε στην καθημερινή μας ζωή. Τρόμαξα ειλικρινά ν’ αγγίξω ένα τέτοιο ζήτημα, άσχετα αν το κάνω τελικά και με την υπογραφή μου, αλλά μόνο για να σταθώ σε κάποιες παραμέτρους που καταγράφονται σε ελλείμματα ειλικρίνειας.
Δουλεύοντας χρόνια τώρα πάνω σε αντικείμενα που είχαν να κάνουν με τον πολιτισμό, την κοινωνία ή την αγορά, μπορώ έχω την αίσθηση να δω το ψέμα, από οπτικές τέτοιες, που το μέτρο χάνεται, ανάλογα με το πως στέκεσαι απέναντί του, σα συνθήκη.
Αποφεύγουμε το ψέμα, για να γλιτώσουμε για παράδειγμα από πολύτιμο χρόνο.
«Σου αρέσει αυτό το φόρεμα, αγάπη μου;»
Δε σε συμφέρει να απαντήσεις ότι σου είναι αδιάφορο ή ότι έχεις ένα κάρο ανοιχτά μέτωπα στο κεφάλι σου, εκτός από το όμορφο ίσως ρούχο που αμέλησες να παρατηρήσεις. Απλά λες «είναι πανέμορφο, αγάπη μου» και η νύχτα συνεχίζεται κατά τα ομαλά, χωρίς καβγάδες, μουτράκια ή μουρμούρα.
Υποστηρίζουμε το ψέμα, που εκτοξεύεται σε κάθε προεκλογική σεζόν σε ύψη πέρα από κάθε όριο, με μας να ‘χουμε ως έναν βαθμό επίγνωση πως, πολύ λαμπερά και φωναχτά μας τα λένε όλα, πόσο μουλωχτοί και αντίθετοι στις υποσχέσεις τους θα ’ναι μετά; Εδώ πρόκειται για παραμύθι εθνικού χαρακτήρα, που ανάλογα με τις συνθήκες, παρασέρνει και μας, όχι πάντα άβουλα, να πιστέψουμε και να εμπιστευθούμε όποιον δεν έχει κυβερνήσει ακόμα, να μας σώσει κι αυτός κι όλα επαναλαμβάνονται ιστορικά σαν την ημέρα της Μαρμότας ένα πράγμα, με αποτέλεσμα να ‘μαστε για να μας κλαις κι όσο δεν βγαίνουμε από τους μπερντέδες μας ο καθείς, καλώς πράττουν όσοι παίρνουν τη σκυτάλη, αφού και μεις μένουμε μποτοξικά απαθείς και ψύχραιμοι, λες κι είμαστε τουρίστες στην ίδια μας τη χώρα και βλέπουμε τη θέα.
Αποδεχόμαστε αμάσητο το ψέμα, όταν αυτό κατευθύνεται από συγκεκριμένα κέντρα ή μέσα, ενόσω η κάθε ψευδεπίγραφη είδηση, ενέχει ή συνοδεύεται από τιμολόγιο διαφημιστικής δαπάνης. Ξέχνα αμέσως το τι σου λέει το ίδιο σου το ένστικτο ή η αισθητική: την τάδε παράσταση να πας να δεις γιατί παίζεται κει κι είναι χορηγοί οι τάδε-δείνα, μ’ αυτό το βιβλίο-μπεστ σέλερ τρέξε να ξεστραβωθείς, που ‘χει κάνει πάταγο αλλού, τώρα και στα χωριά τα δικά μας. Κι άσε να κουρεύεται η εθνική σου πεζογραφία, το αρμόδιο κέντρο βιβλίου ή σύμπασες οι εκδοτικές εταιρίες, που παλεύουν να επιβιώσουν προτείνοντας επιλεγμένο βιβλίο. Μη σταθείς στιγμή, στο μπεστ σέλερ μείνε εσύ, πώς αλλιώς θα ‘χεις άποψη, πώς αλλιώς θα το θεωρήσεις το συντομότερο, χαμηλότερο των προσδοκιών σου, αποφεύγοντας να κρίνεις τον εαυτό σου σα ψηφίδα της κάθε προβαλλόμενης κι ολοένα ογκοδέστερης «φούσκας», που θα κάνει τους μισούς αναγνώστες παγκοσμίως, να παρατήσουν ένα βιβλίο στα μισά του.
Λέμε εύκολα ψέματα σαν κοινωνία, αψηφώντας τις επιπτώσεις που αφήνει μια μικρότερη ή μεγαλύτερη απάτη πίσω της. Υπερεκτιμώντας συχνά τις δραματουργικά αξιοποιήσιμές μας δυνατότητες, προσφεύγουμε ή αποφεύγουμε άτομα και καταστάσεις, ζώντας στην ευτυχή άγνοια ότι ενδέχεται να μην είμαστε τόσο φουλ πειστικοί όσο νομίζουμε κι είναι πιθανό στα μάτια τρίτων, να φαινόμαστε αστείοι ή ακόμα χειρότερα, γελοίοι.
Κατά τα λοιπά, δείχνουμε τους συγγραφείς για παραμυθάδες και τους ηθοποιούς σαν υποκριτές, σε θεωρητικό στάδιο τουλάχιστον, μιας και στην πραγματική ζωή, άλλες ειδικότητες απολαμβάνουν τα πρωτεία των αυτοφυών –ή και καλλιεργούμενων- ταλέντων τους. Αδικημένοι και συχνά μακριά από τα φώτα, παραμένουν άξια ταλέντα ανθρώπων στο χώρο του θεάτρου ή του βιβλίου, αν αυτοί δεν έχουν τις ανάλογες «προσβάσεις» σε ανθρώπους ή μέσα.
Σε μια χώρα, που με τον ολοδικό της τρόπο εφηύρε την έννοια του μύθου, καταλήξαμε να ζούμε λουόμενοι από ψεύδη όλων των χρωμάτων και των κατηγοριών, πλατσουρίζοντας αδαείς ανάμεσα σε πραγματικούς ανθρώπους-μύθους και άλλους καταντίπ σικέ. Έλιωσε η έννοια της απάτης εντός μας κι ολοένα ο κύκλος της ανοχής –όπως και της αντοχής πολλών από μας- στο ψέμα μεγαλώνει, ιδιαίτερα αν συμμετέχουμε και μεις οι ίδιοι στο πρότζεκτ, παράγοντας τα ολοδικά μας παραμύθια.
Αλλά τα παραμύθια, είναι ένας ασφαλής τρόπος για να διδάσκονται με συναίσθημα τα παιδιά, πράγματα που αφορούν τον κόσμο που τα περιτριγυρίζει. Ωστόσο, η κάθε επόμενη μέρα επιβεβαιώνει την βέβαιη και ασφαλή χρήση και δράση τους σε ανθρώπους ενήλικους, που αλληλοθωπεύονται αδιακρίτως, μιας κι όλοι διψάμε να ‘μαστε συμπαθείς, λαοφιλείς, προβεβλημένοι.
Σε μια κοινωνία με έγκυρες τάσεις αυτοκτονίας, το δικό μας μικρό ψεματάκι, συνοδοιπορεί μ’ ένα πλήθος με ψεύδη, που άλλους μας έχουν βουλιάξει στη βουρκώδη λάσπη των μνημονίων, άλλους μας έχουν χαντακώσει οι συντεχνιακές προεκλογικές προσδοκίες κι άλλοτε μας πιάνω εξ απηνής, προδομένους έξω από χώρους που λογικά θα υπερασπίζονταν τον πραγματικό πολιτισμό που παράγει η τέχνη όταν έχει κέφια ή σ’ ενσταντανέ με βιβλία, που δεν αξιολογούνται πριν την αγορά τους και κατρακυλούν από τα χέρια μας, ακόμα κι αν επιμένουμε να τα… αποπερατώσουμε και πίστεψέ με, το σωστό ρήμα χρησιμοποιώ.
Όταν ξαναπεράσεις τώρα στα κοντά από καθρέφτη, ρίξε μια ματιά ευθυτενή βλέμμα με βλέμμα κι ας είναι το δικό σου εις διπλούν και βγάλε με a priori ψεύτη. Που μακάρι και να ’μουν δηλαδή. Κι αναρωτήσου σε παρακαλώ, αν το ψέμα έχει στη ζωή σου και πόσο πρωταγωνιστικό ρόλο. Μέτρα κατόπιν τα χρόνια σου, διπλασίασέ τα σα μέγιστο προσδόκιμο και σκέψου αν αξίζει να χάνεις τον καιρό σου υποκρινόμενος/η κάτι που δεν είσαι, δεν το ‘χεις ή δεν αντέχεις κι όμως δημόσια, λες άλλα. Αξίζει να χάνεις χρόνια, αξιοποιώντας τη λογική του οφισιέλ παπατζή; Ή μήπως θα ‘πρεπε να κινηθείς πιο ευέλικτα, πιο γρήγορα και πιο αυθόρμητα ή ειλικρινά σε μια εποχή, όπου τα πάντα είναι αναγκαίο να αναθεωρηθούν σαν αλήθειες ή σαν αξίες.
Πάρε με τη σειρά σου τον τίτλο του άρθρου σα χόμγουορκ και βγάλε τα δικά σου συμπεράσματα, μη σταθείς μονάχα στα βιαστικά δικά μου, οι συνειρμοί, ίσως σου αφήσουν περιθώρια στη σκέψη και την κρίση σου, να ξαναδείς το χρόνο που χάνεις ψευδόμενος/η. Κι αν η δουλειά σου σ’ υποχρεώνει να επαναλαμβάνεις συγκεκριμένα σενάρια, κάν’ το στο βαθμό, του να μη βρεθείς στην άχαρη θέση να φανείς γυμνός, ψεύτης ή μηδενισμένος απέναντι σε πρόσωπα που πίστεψαν σε σένα και τα λεγόμενά σου. Σε μια ευτελισμένη σε όλα της χώρα, μην ευτελίζεσαι με άλλοθι τη γενική κατάσταση. Αύριο-μεθαύριο, εσύ κι εγώ –πρώτα ο Θεός- θα ‘μαστε δω ή λίγο παρακεί, στη θέση του ο καθένας. Κι αξίζει στη δύσκολη εποχή, να αντέχουμε να βλέπουμε τους άλλους με τα βλέμματά μας να συναντιόνται σε ευθεία, όχι να χάνονται σε πατώματα και τεχνοτροπίες τοίχων.
Υπερασπίσου την αλήθεια όσο μπορείς, πίστεψέ με, σε συμφέρει στην τελική κι ας προκαλείς με την ειλικρίνειά σου στο βαθμό του να γίνεσαι από μη αποδεκτός, μέχρι είδηση για τα κανάλια. Οι άνθρωποι που ’χουν βιώσει την πολυτιμότατα της αλήθειας, θα σταθούν αργά ή γρήγορα μαζί σου…
• Επικοινωνήστε με τον συγγραφέα:
https://www.facebook.com/Yannis.Filippidis.anemosekdotiki
http://yannis-filippidis.blogspot.gr
http://www.anemosekdotiki.gr/syggrafeis/pezografia/giannis-filippidis.html
